Sinds 2006 maak ik Weissenborn gitaren uit mahonie hout. Hoewel de originele modellen meestal gemaakt waren van Hawaiiaans koa hout, haal ik een betere toon uit mahonie hout. Met deze houtsoort heb ik ook de meeste bouw ervaring en een goed gevoel. In het verleden heb ik ook succesvol Weissenborn gitaren gemaakt van bubinga, sitka spar en zelfs Nederlands eikenhout.
Net als bij elke andere gitaar probeer ik ook bij een Weissenborn een goede balans te vinden tussen een lichte bouw en voldoende stevigheid om de snaarspanning op te vangen. Ik ga daarbij uit van de bouw wijze van de originele modellen uit de twintiger jaren.
Net als bij de originele gitaren van Hermann Weissenborn, maak ik het instrument in verschillende "styles".De Style 1 en Style 3 Weissenborn gitaren worden allemaal op dezelfde manier gebouwd, er zitten geen verschillen in de houtsoorten of constructie. De verschillen zitten uitsluitend in de decoratie.
De Weissenborn heeft massief mahonie zijden en boven- en achterbladen. Mahonie hout selecteer ik als toonhout, en boven- en achterblad worden dusdanig opgespannen en geschaafd dat ze in toon respons één gebalanceerd geheel vormen.
Al het gebruikte mahonie hout in de werkplaats is legaal en waar nodig voorzien van certificaten. Dit maakt het veilig om met het instrument te reizen of voor de export van de instrumenten. Voor brug, toets en inlegwerk heb ik inmiddels al het rosewood vervangen door walnoot zonder klankverschil of klankverlies.
De Weissenborn is uitgerust met moderne open mechanieken van Gotoh uit de SE770 serie. De mechanieken hebben een overbrenging van 1:15 en een bijpassende kunsstof knop.
De originele Weissenborn modellen hadden vaak een stukje fretdraad als brug kam. Ik maak de bruggen dicht bij de maten van de originele brug, maar met een modern benen zadel en benen of hoorn brugpinnen. Ook de topkam is gemaakt van een stuk been. Dit helpt de gitaar om genoeg helderheid in het geluid te geven.
De Style 3 Weissenborn heeft een rope inleg net als de originele instrumenten uit de jaren twintig. Deze inleg maak ik handmatig in de werkplaats.
Het boven- en achterblad worden op traditionele wijze met behulp van touw en wig verlijmd. Deze ouderwetse methode is de meest veilige en overzichtelijke lijm methode om de dunne kwetsbare bladen te verwerken.
De Style 3 Weissenborn heeft een inleg rond het klankgat volgens een z.g.n. rope motief gemaakt van stukjes esdoorn en walnoot. De decoratie wordt blokje voor blokje ingelegd in het bovenblad. De cirkels en het klankgat worden uitgesneden met een speciale hand cirkel snijder.
Voor de versteviging van het bovenblad gebruik ik een patroon wat heel dicht tegen de originele Weissenborn gitaren aan ligt. De versteviging wordt van heel fijn sitka spar gemaakt en uit blokken gestoken die bedoeld zijn voor de bouw van masten in de scheepsbouw. Het bovenblad wordt verlijmd in een holle mal zodat het blad een lichte bolling krijgt waardoor het steviger wordt. Alle onderdelen op het bovenblad worden verlijmd met traditionele hazen huiden lijm. Na verlijming worden alle onderdelen met de hand gestoken en fijn geschuurd. Ik probeer een bovenblad niet in een bepaalde toon te stemmen, maar een goede balans probeer te vinden waarbij ik veel verschillende tonen kan horen zonder dat een bepaalde toon te dominant wordt.
De massief mahonie zijkanten worden met de hand gebogen met een gloeiend hete pijp en gedroogd in een speciale droog mal.
Het grote verschil in constructie van een Weissenborn ten opzichte van een gewone gitaar is natuurlijk de klankkast die helemaal doorloopt tot aan de kop. Deze holle hals wordt verstevigd met stukken sitka spar. De kop zit een paar centimeter in het einde van de klankast.
Ook het massieve mahonie achterblad van elke Weissenborn wordt voorzien van sitka sparren verstevigingen. Het achterblad probeer ik zoveel mogelijk gelijk te behandelen als het bovenblad. Zo vormt het instrument één geheel.
De Style 1 Weissenborn heeft een stootrand rondom boven- en achterblad van esdoorn, de Style 3 heeft een stootrand rond het bovenblad met het zelfde rope motief als rondom het klankgat. De sponningen waar de randen in liggen snij ik met de hand met speciale snijders. Ik heb in het verleden diverse manieren geprobeerd om dit te doen, waaronder een ingewikkelde frees houder met een speciale mal om het instrument mee in te klemmen. Uiteindelijk was handwerk het veiligste en gaf het beste resultaat, hoewel het iets meer tijd kost. De stootranden zijn niet alleen decoratief. De ingelegde randen geven met name het bovenblad een extra lijmverbinding en beschermen de kwetsbare bladen tegen stoten door ze te omsluiten.
Om het rope motief langs de top van de Style 3 te krijgen, worden blokjes esdoorn en walnoot stuk voor stuk ingelegd rond een esdoorn lijn. Op deze manier is er later geen kops hout zichtbaar. Kops hout heeft een beetje afwijkende kleur en structuur, zodat het motief er aan de boven- en zijkant het zelfde uitziet.
De Weissenborn wordt afgewerkt met een dunne naturel politoer laag (French polish). De porien blijven deels zichtbaar, en de natuurlijke lak wordt met de hand met een dot op het hout gedraaid, dus zonder kwast of spuit. De laklaag is wat gevoeliger voor schade (lost op in alcohol) maar geeft een prachtige natuurlijke glans die perfect bij het instrument past. De lak wordt in de toekomst steeds mooier om te zien. De dunne laag zit de resonantie van het instrument niet in de weg en geeft voldoende bescherming. De lak is ook gemakkelijk te repareren. De brug wordt los van het instrument gepolitoerd en als laatste op het afgewerkte instrument gelijmd.
1. Amazing Grace
2. Joe's Tune
3. Look So Good
sample 1,2,3:
René Tweehuysen
. All rights reserved. Recorded with 2x tube mic/ stereo.
*) De mate van "curly" groei in het hout (het golvende diepte effect) kan varieren. Ik kan foto's sturen van de beschikbare sets en ze reserveren voor jouw Weissenborn. Het patroon van het hout heeft verder geen invloed op de klank van de Weissenborn.